تنباکو
گیاه‌شناسى تنباکو
تنباکو با نام علمى Nicotiana tabacum از خانواده Solanaceae مى‌باشد. ارتفاع آن تا ۵/۱-۱ متر مى‌باشد. برگ‌هاى بیضى شکل دارد و بسته به گونه و تیپ اندازه آنها متفاوت است.
گل‌ها در N.tabacum بیشتر صورتی۷ قرمز و سفید ولى در N.Rustica به رنگ‌هاى زرد و سبز تیره دیده مى‌شود. هم‌چنین N.Tabacum ساقه فرعى تولید نمى‌کند در صورتى که N.Rustica پنجه مى‌زند.
کاشت تنباکو
منشاء این گیاه ، آمریکاى جنوبى است سال ۶۰-۱۵۵۹ سفیر فرانسه (J.Nicot) در پرتقال این محصول را به‌عنوان ماده داروئى به اروپا فرستاد و به افتخار این فرد اسم نیکوتیانا را بر روى این محصول گذاشتند. مناطق عمده کشت توتون در کشور با توجه به نوع توتون کشت شده فرق مى‌کند. توتون لازم در تولید سیگارت از مناطق گرگان، گلستان، مازندران، آذربایجان‌غربی، کردستان و آذربایجان‌شرقى تولید مى‌شود.
تنباکو غیر از مصرف داخلى براى شیخ‌نشینان به‌صورت قاچاق صادر مى‌شود که مناطق کشت آن کاشان، اصفهان، مناطق جنوب، فارس، خراسان و گلپایگان مى‌باشد.
برداشت تنباکو
در عمل برداشت تک‌تک برگ‌ها چیده مى‌شوند که در دفعات متفاوت انجام مى‌گیرد. محصول به‌تدریج از پائین به‌بالا مى‌رسد. بنابراین چیدن برگ‌ها ۶-۵ بار طول مى‌کشد. برداشت در چندین نوبت سبب مرغوبیت بیشتر مى‌شود.
زمان برداشت هنگامى است که برگ‌ها هنوز سبز هستند ولى حالت جوانى را از دست داده‌اند و هم‌چنین بوى برگ نمى‌دهند بلکه بوى توتون مى‌دهند.
آبیاری تنباکو
ریشه تنباکو فعال بوده و به‌صورت عمودى و قوى تا عمق ۵/۱ متر فرو مى‌رود. ریشه فعال توتون این گیاه را مقاوم به کم‌آبى مى‌سازد
در شمال کشور مزارع توتون اصلاً آبیارى نمى‌شود و در مناطق دیگر هم بستگى به‌شرایط آب وهوائى دارد. لازم به‌ذکر است که نیاز آبى تنباکو ۱۰۰۰ میلى‌متر مى‌باشد. تنباکو تحمل ایستابى را ندارد و در دامنه کوهستان بهتر کشت مى‌شود
کودهی تنباکو
کود عامل اصلى تولید به‌شمار مى‌رود. آزمایشاتى که در شمال کشور انجام شده نشان مى‌دهد که کمترین نیاز کودى تنباکو مربوط به نیتروژن است. در شمال کشور که اکثراً ارقام غربى کشت مى‌شود میزان ۶۰-۴۰ کیلوگرم بیان شده. فسفر خالص حدوداً ۱۸۰-۱۳۰ کیلوگرم و پتاسیم هم به‌دلیل بارندگى زیاد ۲۵۰-۱۸۰ کیلوگرم توصیه شده است
شرایط اقلیمى و خاکى تنباکو
از لحاظ آب و هوائى مناطق استوائى و گرم و آفتابى که آب مورد نیاز آنها نیز تأمین مى‌شود و براى کشت مناسب هستند. مناطق بادگیر مناسب کشت تنباکو نمى‌باشند زیرا بادبر‌هاى رسیده را پاره مى‌کند و ارزش کیفى آنها را کاهش مى‌دهد.
از لحاظ خاک، خاک‌هاى حاصلخیز با نیتروژن زیاد و مواد آلى زیاد را طالب نیست چون بر روى کیفیت و ظاهر برگ‌ها اثر منفى مى‌گذارد. خاک‌هاى حاصلخیز تولید برگ‌هاى خشن و رگبرگ‌هاى خشن و نیکوتین مى‌نماید. که این عامل باعث عدم مطلوبیت برگ تنباکو مى‌شود.
کشت تنباکو در خاک‌هاى سبک و نسبتاً سبک و شنى لومى بهترین نتایج را دارد.
PH خاک متمایل به اسیدى ۵/۶-۵/۵ براى توتون مناسب است. البته خاک‌هاى زیاد اسیدى و هم‌چنین بیش از ۵/۷ مناسب نیستند.
بزرگترین تولید کنندگان و وارد کنندگان تنباکو
تنباکو از گذشه های دور در قاره ی آمریکا مصرف می شده، تا زمانی که مهاجران اروپایی به آنجا رفته و این تجربه را به اروپا معرّفی کردند، جایی که بسیار محبوب شد. بسیاری از قبایل بومی آمریکا به صورت سنّتی تنباکو را در مزارعی در مکزیک در سال های ۱۴۰۰ تا ۱۰۰۰ قبل از میلاد، کشت و مصرف می کردند. قبایل شرقی آمریکای شمالی مقادیر زیادی از تنباکو را در کیسه به عنوان یک کالای تجاری قابل قبول حمل می کردند، و معمولاً آن را در پیپ های صلح (نوعی پیپ) در بزرگداشت های مقدّس یا مهر و موم معامله می کشیدند.
بزرگترین تولید کننده های برگ تنباکو در جهان:
۱-چین ۲-برزیل ۳-هند ۴-امریکا ۵-اندونزی ۶ –ترکیه ۷-یونان ۸-آرژانتین ۹-ایتالیا ۱۰-پاکستان
میزان کل تولید برگ تنباکوی جهان در سال ۲۰۰۵ به ۶٫۳۸ میلیون تن بالغ میگردد.
بزرگترین وارد کننده های برگ تنباکو در جهان:
۱-روسیه ۲-امریکا ۳-انگلیس ۴-آلمان ۵-هلند ۶-ژاپن ۷-فرانسه ۸-اوکراین ۹-لهستان ۱۰-مصر
